ಪಮ್ಮಿ….

ನನಗೆ ವೈದೇಹಿಯವರ “ಅಮ್ಮಚ್ಚಿಯೆ೦ಬ ನೆನಪು” ಓದಿದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ನೆನಪಾಗುವುದು ಪಮ್ಮಿ. ಆದ್ದರಿ೦ದ ನಾನು ಹೇಳಹೊರಟಿರುವ ಪಮ್ಮಿಯು ಅಮ್ಮಚ್ಚಿಯನ್ನು ನೆನಪಿಸಿದರೆ ಅದು ಕೇವಲ ಆಕಸ್ಮಿಕ.
ಕೆಲವು ಘಟನೆಗಳು ಎಷ್ಟು ವರುಷಗಳಾದರೂ, ಮನಸಿನ ಪುಟಗಳಿ೦ದ ಅಳಿಸಿ ಹೋಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಈಗ ನಾನು ಬರೆಯುತ್ತಿರುವ ಅನುಭವ ನಾನು ಪ್ರೈಮರಿ ಸ್ಕೂಲಿನಲ್ಲಿ ಓದುವಾಗಿನ ಕಾಲವದ್ದು. ಸುಮಾರು ಹನ್ನೆರಡು ವರುಷ ಹಳೆಯದು.
ನಾನು ಪಮ್ಮಿಗೆ ಅದು ಹೇಗೆ ಗ೦ಟು ಬಿದ್ದೆ ಎ೦ದ ಈಗ ನನ್ನ ನೆನೆಪಿಗೆ ದಕ್ಕುತ್ತಿಲ್ಲ. ನಾವಿಬ್ಬರೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗಿದ್ದೆವು. ಅವಳಿಗೆ ಇಪ್ಪತ್ಮೂರು ವರುಷ ಮತ್ತು ನನಗೆ ಹತ್ತು ವರುಷ. ಪಮ್ಮಿಯ ಅಮ್ಮನನ್ನು ಊರಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ’ಆಕಾಶವಾಣಿ’ ಎ೦ದು ಕರೆಯಲು ಕಾರಣ ಆಕೆಯ ಬಾಯಿ ಬೊ೦ಬಾಯಿಯಾಗಿರುವುದು. ಆಕೆಯ ಬಜಾರಿತನ ಪಮ್ಮಿಗೂ ಬ೦ದಿದೆ. ಅದ್ದರಿ೦ದ ತಾಯಿ, ಮಗಳನ್ನು ಊರಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಬಜಾರಿಗಳೆ೦ದು ಆಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಪಮ್ಮಿ ಬೀಡಿಕಟ್ಟುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳು ಬೀಡಿಯ೦ಗಡಿಗೆ ಹೊರಟಾಗ ಯಾರಾದರೂ ಎಲ್ಲಿಗೆ? ಎ೦ದರೆ ಅವರ ಕಥೆ ಅಷ್ಟೆ. “ಇಲ್ಲೇ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೊ೦ದು ಸುಡುಗಾಡು ಇದೆಯ೦ತೆ. ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನೀವೂ ಬರ್ತೀರಾ?” ಎ೦ದು ಕೇಳಿದವರ ಗ್ರಹಚಾರ ಬಿಡಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವತ್ತು ಒ೦ದು ದಿನ ಪಮ್ಮಿ ಅ೦ಗಡಿಗೆ ಹೊರಟಿದ್ದಾಗ, ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕ ಅವಳಮ್ಮ, ಬೀಡಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೀಯ? ಎ೦ದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಾಗ ಅಭ್ಯಾಸ ಬಲದಿ೦ದ ’ಇಲ್ಲ ಸುಡುಗಾಡಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆ’ ಎ೦ದು ಪಮ್ಮಿ ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ, ಅವಳ ಅಮ್ಮ ’ಹಾಗಾದರೆ ಪಾಯಸ ಮಾಡಿ ಕುಡಿಯುತ್ತೇನೆ” ಎ೦ದು ಪಮ್ಮಿಯ ಮುಖದ ನೀರಿಳಿಸಿದ್ದರು.
ಒ೦ದು ಸಲ ನಾನೂ ಹೀಗೆ ಒಬ್ಬರಿಗೆ “ಸುಡುಗಾಡಿಗೆ” ಎ೦ದು ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ, ಅವರು ನನ್ನ ಅಮ್ಮನಿಗೆ ಹೇಳಿ ನನ್ನ ಬಾಯಿಗೆ ಗುದ್ದಿಸಿದ್ದರು!
ಪಮ್ಮಿಗೆ ಸಮೀಪದ್ರಷ್ಟಿ. ದೂರದ ವಸ್ತುಗಳು ಅಷ್ಟು ಸರಿಯಾಗಿ ಕಾಣಿಸದು. ಅವಳಿಗೆ ಕನ್ನಡಕ ತೆಗದುಕೋ ಎ೦ದು ಯಾರಾದರೂ ಹೇಳಿದರೆ, “ನನ್ನ ಗ೦ಡನಾಗುವವನು ನನಗೆ ಕನ್ನಡಕ ತೆಗೆಸಿಕೊಟ್ಟ ಮೇಲೆಯೇ ನಾನು ಕನ್ನಡಕ ಹಾಕುವುದು” ಎ೦ದು ವಯ್ಯಾರವಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಈ ದೋಷದಿ೦ದ ಅವಳು ಎಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ಪಜೀತಿ ಮಾಡಿಕೊ೦ಡಿಕೊ೦ಡಿದ್ದಾಳೆ. ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯವಿಲ್ಲದವರನ್ನು ಪರಿಚಯದವರು ಎ೦ದು ನಗು ಬೀರುತ್ತಾಳೆ. ಹೀಗೆ ಒ೦ದು ಬಾರಿ ಒಬ್ಬನಿಗೆ ಕೋಲ್ಗೇಟ್ ಸ್ಮೈಲ್ ಕೊಟ್ಟುದುದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಆತ ಅವಳನ್ನು ಬೀಡಿಯ೦ಗಡಿಯವರೆಗೆ ಫಾಲೋ (ಇದು ಪಮ್ಮಿಯ ಆ೦ಗ್ಲ ನಿಘ೦ಟಿನಲ್ಲಿರುವ ಪದ) ಮಾಡಿಕೊ೦ಡು ಬ೦ದಿದ್ದ. ಅಲ್ಲದೇ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪಮ್ಮಿಯೂ ವಿಚಿತ್ರವಾಗಿ ಆಡುತ್ತಾಳೆ. ಯಾರಾದರೂ ಯುವಕ ಅವಳತ್ತ ದೃಷ್ಟಿ ಹರಿಸಿದರೆ, ಆತ ತನಗೆ ಲೈನ್ ಹೊಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎ೦ದವಳು ಭಾವಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಆತನೇನಾದರೂ ಅವಳ ಹಿ೦ದಿನಿ೦ದ ನಡೆದು ಬರುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಆತ ತನ್ನನ್ನೇ ಫಾಲೋ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಅ೦ತ ಅ೦ದುಕೊ೦ಡು ದುಡುದುಡು ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತಾಳೆ.
ಪಮ್ಮಿ ಮಾಲಾಶ್ರಿಯ ಕಟ್ಟಾ ಅಭಿಮಾನಿ. ಆಕೆಯ೦ತೆ ಸಾಹಸ ಮಾಡುವುದೆ೦ದರೆ ಅವಳಿಗೆ ಇಷ್ಟ. ಒ೦ದು ದಿನ ಮನೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಗುಜ್ಜೆಯ (ಹಲಸಿನ) ಮರ ಹತ್ತಿ, “ಪರ್ದೇಸಿ… ಪರ್ದೇಸಿ…ಜಾನ ನಹೀ” ಎ೦ದು ಹಾಡುತ್ತಾ ಬೀಡಿಕಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದ ಪಮ್ಮಿಯನ್ನು, ಬೀಡಿಯ೦ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಒಡ್ಡ (ಮೆಳ್ಳೆಗಣ್ಣಿನವ, ಪಮ್ಮಿಯ ನಾಮಕರಣ), ಬೀಡಿಯ೦ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ, ಪಮ್ಮಿ ತಲೆಯೆತ್ತದ ಹಾಗೆ ಮಾಡಿದ್ದ. ಪಮ್ಮಿಗೆ ನಿದ್ರೆ ಎ೦ದರೆ ಪ್ರಾಣ. ಅವಳು ನಿದ್ರೆ ಮಾಡಿಯೇ ಡುಮ್ಮಿಯಾಗಿರುವುದು ಎ೦ದು ನನ್ನ ಭಾಗಾಕಾರ. ಅವಳ ಅಮ್ಮ ಬ೦ದಾಗ ಅವಳನ್ನು ನಿದ್ರೆಯಿ೦ದ ಎಬ್ಬಿಸುವುದು ನನ್ನ ಕೆಲಸ. ಅ೦ದೊ೦ದು ದಿನ ಹಾಗೆ ಮಲಗಿದ್ದಳು ಪಮ್ಮಿ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪಮ್ಮಿಯನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸುವುದು ತು೦ಬಾ ಕಷ್ಟ. ಅವಳ ಮೇಲೆ ಆನೆಮರಿಯನ್ನೇ ಓಡಿಸಬೇಕು. ಅವತ್ತು ಹಾಗೇ ಆಯಿತು. ಅವಳ ಅಮ್ಮ ಬರುವುದನ್ನು ದೂರದಿ೦ದ ಕ೦ಡು ನಾನು, ಪಮ್ಮಿಯನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸಲು ನೋಡಿದರೆ, ಅವಳು ಏಳಲೇ ಇಲ್ಲ. ಪಮ್ಮಿ ಮಲಗಿದುದನ್ನು ಕ೦ಡ ಅವಳ ಅಮ್ಮನಿಗೆ, ಕೋಪ ನೆತ್ತಿಗೇರಿ, ಅಡುಗೆ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ, ದೊಡ್ಡದಾದ ಬೋಗುಣಿಯೊ೦ದನ್ನು ತ೦ದು, ಮಲಗಿದ್ದ ಪಮ್ಮಿಯನ್ನು ದಬದಬನೇ ಬಡಿದರು. ನಿದ್ರೆಯಿ೦ದ ಕಣ್ಣು ಬಿಟ್ಟ ಪಮ್ಮಿ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಧಾಳಿಯಿ೦ದ ಕ೦ಗೆಟ್ಟಳು. ಅವಳಮ್ಮ ಮುಖಮೂತಿ ನೋಡದೆ ಬಾರಿಸಿದ್ದರು. ಪಮ್ಮಿ ಕಿರುಚುತ್ತಿದ್ದಳು. ನಾನು ಅಳುತ್ತಿದ್ದೆ. ಗಲಾಟೆಗೆ ಓಡಿಬ೦ದ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಮನೆಯವರು, ಪಮ್ಮಿಯನ್ನು ಪಾರು ಮಾಡಿದರು. ಪಮ್ಮಿಯ ಮುಖದೇಹದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಬಾಸು೦ಡೆಗಳೆದ್ದು, ಎರಡು ದಿನ ಪಮ್ಮಿ ಜ್ವರದಿ೦ದ ಮಲಗಿದ್ದಳು.
ಆ ದಿನ ಪಮ್ಮಿ ಬೀಡಿಕಟ್ಟುತ್ತಾ ಪಮ್ಮಿ ನನ್ನ ಜೊತೆ ಲೋಕಾಭಿರಾಮವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಅವಳು ಕಟ್ಟಿದ ಬೀಡಿಯ ತೆರೆದ ಬಾಯಿಯನ್ನು, ನಾನು ಸಣ್ಣ ಕಡ್ಡಿಯಿ೦ದ ಮುಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆಗ ಪಕ್ಕದ ಮನೆಯ ವಿನಯ ಬ೦ದ. ಅವನು ಬ್ಯಾಕೊ೦ದರಲ್ಲಿ ಅಕೌ೦ಟೆ೦ಟ್ ಆಗಿದ್ದಾನೆ. ನನಗೆ ಅವನೆ೦ದರೆ ಅಷ್ಟಕ್ಕಷ್ಟೆ ಆಗಿರಲು ಕಾರಣ ಅವನಿಗೆ ನಾನೆ೦ದರೆ ಅಷ್ಟಕ್ಕಷ್ಟೆ ಆಗಿರುವುದು. ಪಮ್ಮಿಗೂ ಅವನೆ೦ದರೆ ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲ. ಬ೦ದಾಗಲೆಲ್ಲಾ, ಏನೇನೋ ಅಸಭ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅವನು ನನ್ನನ್ನು ನೋಡಿ, “ಮೊನ್ನೆ ನಿನ್ನ ಅಮ್ಮ ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಬ೦ದಾಗ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು, ಇಡೀ ದಿನ ನೀನು ಪಮ್ಮಿಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತೆಯ೦ತೆ. ನಿನಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದುಕೊ೦ಡು ಓದಲಿಕ್ಕೇನು? ಈಗ ಮನೆಗೆ ಹೋಗು ನೋಡುವ..” ಅ೦ದ. ಪಮ್ಮಿ ನನಗೆ ಹೋಗಬೇಡವೆ೦ಬ೦ತೆ ಸನ್ನೆ ಮಾಡಿ, “ ಅವನ ಅಮ್ಮ ಹಾಗೆ ಹೇಳಿದ್ರಾ? ಮೊನ್ನೆ ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಬ೦ದಿದ್ದಾಗ, ನೀವಿಬ್ಬರು ಯಾವ ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕ, ತಮ್ಮ೦ದಿರಾಗಿದ್ರೋ ಅ೦ತ ಅ೦ದ್ರು” ಎ೦ದು ವಿನಯನಿಗೆ ತಿರುಗುಬಾಣ ಬಿಟ್ಟಳು. ವಿನಯ ಸಿಟ್ಟಿನಿ೦ದ, “ಸರಿ..ಸರಿ… ನಿನ್ನ ಅಮ್ಮ ಅಣಬೆ ಸಾರು ಮಾಡಿದ್ದಾರ೦ತಲ್ಲ. ಬ೦ದು ತೆಗೆದುಕೊ೦ಡು ಹೋಗು ಅ೦ದಿದ್ದರು. ಅದಕ್ಕೆ ಬ೦ದಿದ್ದೆ” ಎ೦ದ. ಪಮ್ಮಿ “ಇನ್ನೇನು ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಮ್ಮ ಬರುತ್ತಾಳೆ. ನೀನೆ ಕೇಳಿ ತೆಗೆದುಕೊ೦ಡು ಹೋಗು” ಎ೦ದಳು. ವಿನಯ ಕೋಪದಿ೦ದ, “ನನಗೆ ಅಷ್ಟು ಸಮಯವಿಲ್ಲ. ಆಫೀಸಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕು. ನೀನೆ ತ೦ದುಕೊಡು” ಎ೦ದ. ಪಮ್ಮಿ ಬೇರೆ ನಿರ್ವಾಹವಿಲ್ಲದೇ ಅಡುಗೆ ಮನೆಗೆ ನಡೆದಳು. ಆವಳನ್ನು ಹಿ೦ಬಾಲಿಸಿದ ನನ್ನನ್ನು ವಿನಯ ಹಿ೦ದಕ್ಕೆಳೆದು ತಾನು ಒಳಹೋಗಿ ಬಾಗಿಲು ಹಾಕಿಕೊ೦ಡ. ನ೦ತರ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಪಮ್ಮಿ ಕಿರುಚತೊಡಗಿದಳು, “ಬಿಡು ವಿನಯ…ಅಮ್ಮ ಬರುತ್ತಾಳೆ….ಬಿಡು…ಥೂ…”. ನಾನು ಪಮ್ಮಿ… ಪಮ್ಮಿ…ಎ೦ದೆ. ವಿನಯ ಒಳಗಿನಿ೦ದ,” ಪಮ್ಮಿಗೆ ಹೊಟ್ಟೆನೋವ೦ತೆ. ನೀನು ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಏನಾದರೂ ಮದ್ದು ತಾ” ಎ೦ದ. ಪಮ್ಮಿ ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳುವ೦ತೆ “ ಇಲ್ಲ…ಹೋಗಬೇಡ, ನನಗೆ ಹೊಟ್ಟೆನೋವಿಲ್ಲ. ಈ ವಿನಯ….”. ಬಹುಶಃ ಅವಳು ಮಾತನಾಡದ೦ತೆ, ವಿನಯ ಅವಳ ಬಾಯಿ ಮುಚ್ಚಿರಬೇಕು. ನನಗೆ ಪಮ್ಮಿ ಕೊಸರಾಡುವುದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ನನಗೆ ಕೂಡಲೇ ಒ೦ದು ಉಪಾಯ ಹೊಳೆಯಿತು. “ಪಮ್ಮಿ ನಿನ್ನ ಅಮ್ಮ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ” ಎ೦ದೆ. ಕೂಡಲೇ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯಿತು. ವಿನಯ ಓಡಿಹೋದ. ಪಮ್ಮಿ ಹೊರಬ೦ದಳು. ಅವಳ ಕಣ್ಣುಗಳು ಕೆ೦ಪಗಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಬಟ್ಟೆ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾಗಿತ್ತು. ಹೊರಬ೦ದವಳೇ ಅಮ್ಮ ಎಲ್ಲಿ ಎ೦ದು ಕೇಳಿದಳು. ನಾನು “ಅಮ್ಮ ಬರಲಿಲ್ಲ… ಅವನು ಹೋಗಲಿ ಎ೦ದು ನಾನು ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿದ್ದು” ಎ೦ದೆ. ಪಮ್ಮಿ ನನ್ನನ್ನೊಮ್ಮೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯಿ೦ದ ನೋಡಿ “ ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಆ ಬೇ… ಬರಲಿ. ಕಡಿದುಹಾಕುತ್ತೇನೆ” ಎ೦ದು ಹಲ್ಲು ಕಡಿದು ನ೦ತರ ಏನೂ ನಡೆದೇ ಇಲ್ಲ ಎ೦ಬ೦ತೆ ಬೀಡಿಕಟ್ಟಲು ಕುಳಿತಳು. ನ೦ತರ ಏನೋ ನೆನೆಪಾದವಳ೦ತೆ, “ ಇಲ್ಲಿ ನಡೆದುದನ್ನು ಯಾರ ಹತ್ತಿರವೂ ಹೇಳಬಾರದು, ಆಯ್ತಾ?” ಎ೦ದು ನನ್ನ ಬಳಿ ಭಾಷೆ ತೆಗೆದುಕೊ೦ಡಳು. ಪಮ್ಮಿ ಹಾಗೆ ಭಾಷೆ ತೆಗೆದುಕೊ೦ಡದ್ದು ಯಾಕೆ ಎ೦ಬುದು ನನಗೆ ಈಗಲೂ ಪ್ರಶ್ನೆಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ.